Kehidupan yang sejahtera dan gembira bersama ahli keluarga antara idaman kebanyakan warga tua dalam meniti hari pada usia emas.
Namun, adakah saat menyeronokkan itu mampu dimiliki kebanyakan warga emas apabila mereka disahkan menghidap leukemia limfositik kronik (Chronic Lymphocytic Leukaemia, CLL).
Tentunya ia agak mengejutkan kerana sejenis kanser darah yang membabitkan sel darah putih tertentu dipanggil limfosit itu lambat berkembang.
Ia penyakit yang paling biasa bermula dalam limfosit-B, komponen penting dalam sistem imun badan dan dirujuk sebagai leukemia kerana limfosit berkanser itu ditemui di dalam darah serta sumsum tulang.
Daftar Kanser Kebangsaan Malaysia 2007 melaporkan sebanyak 8.1 peratus leukemia limfositik kronik dikesan daripada kes leukemia limfoid di Malaysia.
Walaupun CLL sejenis leukemia yang paling biasa berlaku di negara Barat, ia sangat jarang dikesan di rantau Asia. Disebabkan pesakit CLL mungkin tidak menunjukkan sebarang simptom selama beberapa tahun, diagnosis mengenainya sukar dilakukan.
Namun, mungkin terdapat beberapa situasi yang dikesan secara tidak sengaja dalam kalangan pesakit CLL.
Sukar dikesan
Menurut Presiden Persatuan Hematologi Malaysia Dr Alan Teh, lazimnya ia muncul sebagai penyakit indolen yang bermaksud lambat berkembang dan biasanya membabitkan warga tua.
“CLL ialah penyakit yang lambat berkembang dan disebabkan itu kira-kira 40 hingga 60 peratus pesakit tidak menunjukkan sebarang simptom penyakit.
“Sebilangan pesakit turut menyangkakan gejala yang dialami adalah masalah kesihatan biasa yang lain kerana berasa sihat.
“Penyakit ini akan dikesan melalui ujian darah rutin yang dijalankan semasa pemeriksaan kesihatan biasa dan kebanyakan kes didiagnosis secara kebetulan.
“Sebahagian besar pesakit CLL terdiri daripada warga tua dan menghidap keadaan perubatan lain yang menyebabkan kemoterapi intensif tidak sesuai untuk mereka,” katanya.
Ujarnya, 70 hingga 80 peratus pesakit mula didiagnosis selepas pesakit berusia 55 tahun, dengan umur median iaitu 72 tahun semasa dikesan.
Ia bukan penyakit yang diwarisi, namun mereka yang mempunyai sejarah kejadian CLL atau limfoma lain (kanser yang bermula dalam sel sistem imun) dalam keluarga akan berkemungkinan dan berisiko tinggi untuk menghidapnya.
Sebahagian besar punca CLL tidak diketahui. Begitupun, penyelidikan yang dijalankan tertumpu kepada beberapa faktor yang mungkin menyumbang kepada perkembangan tumor berkanser termasuk faktor genetik, sistem imun yang terjejas dan jangkitan virus.
Saintis mengesahkan CLL berlaku lebih kerap kepada lelaki berbanding wanita dan dalam populasi negara Barat berbanding Asia, namun puncanya belum dapat dikenal pasti.
Sesetengah keluarga berkemungkinan merekodkan sebilangan kes CLL tanpa mempunyai perubahan genetik yang jelas. Antara gejala CLL yang biasa dialami pembesaran nodus limfa yang tidak menyakitkan pada leher, ketiak, abdomen dan pangkal paha.
Selain itu, ada juga pesakit yang menunjukkan gejala jangkitan berulang yang dikaitkan dengan gangguan fungsi sistem imun, penurunan berat badan, demam, berpeluh pada waktu malam, anemia dan kelesuan yang teruk (disebabkan pengurangan sel darah merah).
Bukan itu saja, ada juga simptom yang mungkin boleh dikesan melalui kembung abdomen (lazimnya disebabkan oleh pembesaran limpa) dan tanda pendarahan seperti pendarahan semasa memberus gigi, selepas menghembus hidung serta titisan darah dalam air kencing.
Rawatan terkini
Sementara itu, Ketua Perkhidmatan Hematologi Kebangsaan Datuk Dr Chang Kian Meng berkata, secara keseluruhannya, kekerapan CLL ialah kira-kira tiga dalam setiap 100,000 orang dan dua kali ganda lebih kerap berlaku kepada lelaki berbanding wanita.
Ia adalah jenis penyakit leukemia paling biasa berlaku pada orang dewasa yang merangkumi kira-kira 25 hingga 30 peratus daripada semua kes yang dikesan.
“Cabaran utama yang dihadapi ialah mencari rawatan yang sesuai dan boleh diterima oleh tubuh dengan baik serta memberikan kelegaan kepada pesakit daripada menghadapi gejala teruk.
“Ini kerana 70 pesakit kalangan warga emas berusia 65 tahun ke atas manakala 40 peratus lagi individu yang mempunyai masalah komorbiditi - satu atau dua penyakit yang dihidapi secara serentak pada masa sama.
“Ini sekali gus menyebabkan rawatan yang perlu diberikan kepada pesakit agak sukar kerana harus memastikan ia dapat mengurangkan kesakitan yang dihadapi,” katanya.
Jelasnya, rawatan sedia ada untuk pesakit CLL sama ada kemoterapi saja atau gabungan kemoterapi bersama rawatan sasaran, rituximab.
Justeru, pelancaran Gazyva di negara ini menunjukkan usaha berterusan Roche untuk membawa pilihan rawatan yang bersifat inovatif kepada pesakit.
Rawatan baru itu ialah antibodi monoklonal jenis II baru yang diproses secara ‘glycoengineering’ dan direka khas untuk mengikat pada protein yang hanya terdapat pada sel B (CD20).
Ia berupaya menyerang sel sasaran secara langsung dengan sokongan sistem imun badan.
“Penggunaan rawatan dengan gabungan sejenis agen kemoterapi (chlorambucil) yang diluluskan ini adalah satu pencapaian penting dalam rawatan CLL di Malaysia.
“Bagi pesakit CLL yang tidak pernah dirawat sebelum ini, rawatan ini berpeluang membantu meningkatkan kelangsungan hidup tanpa perkembangan penyakit,” katanya.
Sementara itu, menurut penyelidik kajian CLL11 dari University Hospital Vall d’hebron, Barcelona Profesor Francesc Bosch, kajian fasa ketiga berkenaan menunjukkan gabungan rawatan itu berkesan memanjangkan tempoh kehidupan pesakit.
“Hasil kajian menunjukkan pengurangan ketara sebanyak 82 peratus daripada aspek risiko perkembangan penyakit apabila rawatan baru ini digabungkan dengan kemoterapi, berbanding rawatan kemoterapi saja.
“Malah, pengurangan atau kehilangan sementara gejala utama sebanyak 61 peratus berbanding rawatan dengan rituximab dan kemoterapi,” katanya.
Ujarnya, perkara yang lebih menggembirakan apabila rawatan berkenaan juga didapati membantu mengurangkan risiko kematian dalam kalangan pesakit CLL yang tidak pernah dirawat sebelum ini, iaitu sebanyak 59 peratus berbanding mereka yang menerima rawatan kemoterapi saja.
